Flekso Baskı
Doğrudan yüksek baskı sisteminin bir dalıdır. Baskı kalıbının yüzeyinde
yüksekte kalan işli alanlardaki mürekkep almış görüntülerin basınç
etkisiyle baskı malzemesinin üzerine geçirilmesi esasına dayanan bir
baskı yöntemidir. Kalıbı lastik olan baskı tekniğidir.Flekso baskı
yönteminde kullanılan baskı kalıplarının baskı kalıplarının baskı yapan
kısımları yüksektedir. Baskı kalıplarının basmayan kısımları ise
derindir. Flekso baskı makineleri rotatif oluf bobin kağıt veya plastik
folyeler üzerine baskı yapar. Flekso baskı sistemi çoğunlukla ambalaj,
etiket ve gazete baskısında kullanılmaktadır.
Trikromik Baskı
Sarı, magenta ve mavi renklerin her biri için ayrı kalıp oluşturularak yapılan baskıdır. Renkli resim ve değişik renklerin olduğu baskılarda uygulanır.Orijinal
kopyanın renk ayırım sisteminde analiz edilmesiyle bölgelere göre renk
yoğunluğu saptanır. Kalıplar bu saptamalara göre hazırlanır ve genelde
sarı, magenta ve mavi olarak sıralanır. Gerekli görülürse bu üç renge
ilave olarak siyah'ta kullanılır.
Anilox ( Tramlı Merdane )
Flekso sistemde mürekkebi istenilen ölçüde kalıba taşıyan merdanenin
ismidir. Son yıllarda dia baskılarının flekso sistemde yapılması
sebebiyle çok ince anilox merdaneler devreye girmiştir. Anilox
merdaneler 60’lık, 120’lik, 200’lük vs. gibi sayılarla anılır. Rakam
büyüdükçe anilox üzerendeki tiflerin sıklığı artar, derinliği azalır.
Bu nedenle transfer edilen mürekkep filmi inceldiğinden alınan renk
şiddeti azalır. Bu tip ince aniloxlar için daha konsantre mürekkepler
hazırlanması gereklidir.
Hazne merdanesi
Mürekkebin bulunduğu mürekkep haznesinin içinde dönen, sisteme göre değişen, genellikle kauçuk kaplanmış silindirlerdir.Hazne silindiri mürekkebi sistemin diğer elemanlarına aktarmakla görevlidir. Hazneden kauçuk yardımıyla aldığı mürekkebi temas halinde olduğu tramlı (aniloks) silindire aktarır.
Rakle ( Dr. Blade )
Mürekkep
sıyırma bıçağı. Flekso baskı sisteminin önemli parçalarından
birisidir. Hazne içi merdaneden alınan mürekkep aniloks merdane
üzerine temas eden rakle ile istenilen film kalınlığından
inceltildikten sonra materyal üzerine aktarılır. Aniloks merdane
üzerindeki mürekkep kalınlığını rakle basıncı yani forsası belirler.
Baskı altı malzemesi ( Film )
Ambalaj dalında film lifsiz organik bir maddenin ince ve elastik bir tabakasıdır. Flexo baskı işinde genellikle; polietilen, polivenil klorür, polipropilen, poliamid, poliester ve kağıt gibi malzemelerden imal edilen rulo halindeki filmler kullanılır.
Tansiyon
Flekso baskı makinelerinde materyalin baskı esnasında ki
gerginliğidir. Tansiyon değeri sürekli ve kesintisiz baskı için
önemlidir. Genellikle kağıt gibi kalın malzemelerde yüksek, (PE, PP,OPP vs) gibi ince malzemelerde ise düşük
tansiyon uygulanabilir. Tansiyon ayarında; filmin esneyebilirlik
kabiliyeti, ısıya dayanıklılığı, gerilime hassaslığı , kalınlığı ve
kağıtlar için gramaj özellikleri dikkate alınması gereken hususlardır.
Viskozite
Sıvıların akmaya karşı gösterdikleri direnç olarak tarif edilir. Flekso
baskıda mürekkep yoğunluğu çok önemlidir. Bu nedenle mürekkebin
viskozitesi sürekli olarak denetlenmelidir.
Densite
Türkçe karşılığı; malzemelerin yoğunluğudur. Baskı altı malzemelerinin
( film ) yoğunluğunu ve kağıt üzerindeki mürekkkebin yoğunluğunu ifade
etmek için kullanılır. Yüksek olması ağırlığı ve çokluğu, düşük olması
ise hafifliği ve azlığı ifade eder.
Bloklaşma
Baskılı
işin sıkı sarım, yüksek bombardıman, iki tarafı koronalı malzemeler ve
sıcakta bekletilme gibi nedenlerle baskı yapılmamış yüze transfer
etmesi ve yapışması sonucunda oluşan, baskının kötü kokmasına da neden
olan bir problem.
Korona
Baskı
yapılacak malzemelerin yüzeyinin baskı yapılabilir hale getirilmesi
yüzey geriliminin ayarlanması işlemidir. Genellikle PE, PP, PVC gibi
malzemeler için 36-38 dyn/cm korona uygulanır. Koronanın yüksek olması
da düşük olmaması kadar sorun yaratır.
Laminasyon
İki
veya daha fazla malzemenin birbiriyle yapıştırılması işlemine
laminasyon adı verilir. Laminasyonun amacı; ambalajın içine konulan
gıda maddelerinin bozulmasına neden olabilecek nem, ışık, gaz
geçirgenliklerinin azaltarak istenen korunmanın sağlanması ve
tüketiciyi cezbedecek albeniyi elde etmektir.
Selofan
Odundan elde edilen selüloz
daha sonra kimyasallarla reaksiyona sokularak viskoz ve daha sonra da
selülozhidrat haline getirilerek film şeklinde preslenir.Bu preslenen
filme selofan denir.
Polimerler : Yapılarında düzenli bir
şekilde tekrarlanan küçük moleküllü birimlerden oluşmuş yüksek molekül
ağırlıklı bileşiklerdir
Fotopolimer : Işığa
duyarlı olan polimer maddelere 'fotopolimer' adı verilir.
Fotopolimerler ışık etkisi ile fotokimyasal olarak değişime uğrar.
Flexo Kalıbı ( Klişe )
Flekso baskı makinelerinde kullanılmak üzere değişik malzemeler üzerine basılacak resim ve yazıları aktarmada kullanılan lastik ve fotopolimer malzemelerden fotografik ve dijital yöntemlerden yararlanılarak hazırlanan malzemelere flekso baskı kalıbı denir.
Fotopolimer kalıpları
Polimer
(plastik) malzemeden fotomekanik usullerle üretilen kalıplara
fotopolimer kalıp denir. Bu kalıplar genellikle bükülebilir şekilde
yapılmaktadır.
Çinko Klişe : Fotomekanik yedirme yöntemi ile çinko plakalardan yapılan kalıplardır.
Şap banyosu ( Asit banyosu ) : Çinko kalıbın kimyasallarla yıkanması işlemidir.
Nyflex kalıpları : Bu plakalar oldukça
yumuşaktır. Oluklu mukavva baskılarında tercihen kullanılır. Sertlikler
34-42 shore arasında değişmektedir.
Kalıp silindiri ( Kazan )
Klişelerin üzerine monte edildiği değişik çaplara sahip
silindirlerdir. İşin boyutuna göre çap kalınlıkları değişiklik gösterebilir. Silindirinin çapı ve boyu orantılı bir şekilde taksimatlandırılmıştır. Bu taksimatlar, montaj
sırasında klişenin düz veya diyagonal olarak bağlanmasını kolaylaştırmaktadır.
Sleev (Gömlek)
Klişelerin üzerine montaj edilerek silindire geçirildikleri araçlardır.
Kısa metrajlı ve tekrarlanan işler, klişenin tekrar ayarlanarak monte
edilmesine gerek kalmadan ekonomik olarak basılmasını sağlayan
araçlardır. Polyester, çelik, nikel, durofleks (üretan) ve kaplı sleev
çeşitleri mevcuttur. Bu montaj basınçlı hava ile gömleğin silindire
takılması ile yapılır.
Forsa
iki silindirin birbirine veya aralarından geçen baskı materyaline yapmış olduğu basınca forsa denilmektedir.
Forsa, silindirlerin birbirlerine yaklaşmaları esnasında aralarında
oluşan boşluğun baskı materyali veya mürekkep film tabakası tarafından
kullanılması esnasında baskıyı etkilemektedir. Forsa, kaliteli baskının
olmazsa olmazlarındandır. İdeal forsa baskı kalitesini olumlu yönde
etkilemektedir. Forsa materyal üzerine görüntünün aktarılmasını
sağlayan temel unsurlardan biridir.
Adezyon
Farklı iki madde arasında var olan ve bu iki maddenin birbirine yapışmasını sağlayan çekim kuvvetidir. Flexo baskı işinde; mürekkebin baskı yapılan malzemeye yapışma kabiliyetini ifade eder.
Pigmentler
Mürekkebe
renk veren maddelerdir. Basılan mürekkep filminin transparan veya
örtücü oluşunu, ışık ve kimyasal maddelere dayanıklılık derecesini
tayin eder. Bu nedenle mürekkebin en önemli bir parçasıdır.
Penetrasyon (Nüfuz etme) : Mürekkebin sıvı fazının baskı yüzeyi tarafından emilmesi yoluyla oluşan kuruma şeklidir.
Kanama : Baskı yapılan yüzeyde renklerin birbirine karışması.
UVC pozu
Flekso baskıda kalıp
pozlama için kullanılan ve dalga boyu en düşük olan ışık kaynağı.
UVC-pozu plaka yüzeyindeki yapışkanlığı ortadan kaldırır.UVC ışığı
insan gözüne son derece zararlı olduğundan çıplak gözle bu ışığa direkt
olarak bakılmamalıdır.
Emülsiyon : Kalıba dökülen hassas madde. (Işığa karşı duyarlı madde)
Shore : Flekso baskıda kullanılan kalıpların sertlik derecesi.
Rölyef : Kabartma etkisi
Solvent : Tiner, neft, terebentin, vernik gibi eriyiklerin (sıvı akışkan) genel adı
Hidrometre: Asit ölçer.
Flexographic Machine - Flexoprinting - Flexo Baskı Makineleri - Flexo Baskı - Flekso Baskı Makinası |
